W wielu krajach nauka jest istotną gałęzią gospodarki, w Polsce wciąż należy ona do specyficznego sektora. Źródło finansowania, dla większości projektów naukowych, pochodzi z grantów krajowych lub instytucjonalnych, a w ostatnich latach także z Funduszy Unijnych. Ponieważ innowacyjność gospodarki w dużej mierze zależy od innowacyjności i poziomu nauki, istotne jest aby nastąpiła synergia tych dwóch obszarów.
Naukowcy mając świadomość potrzeby regularnych zastrzyków finansowych, zmuszeni są do poszukiwania alternatywnych źródeł finansowania, zdobywania zainteresowania i zaangażowania potencjalnych inwestorów. Dlatego też do procesu komercjalizacji, a także popularyzacji, niezbędna jest skuteczna komunikacja projektów naukowych.
Oto 10 punktów inspirujących do tego, jak to zrobić.
Słuchaj „Marketer+” Podcast
- Analizuj rynek. Nie należy pomijać fazy pre-komercyjnej. Już na etapie koncepcji rozwiązania trzeba przeanalizować rynek (w tym rynek światowy), aby nie powielać pomysłów i nie tworzyć jedynie nauki dla nauki. Warto przeprowadzić Business Proof of Concept, który służy sprawdzeniu, czy zespół badawczy lub indywidualny naukowiec, są w stanie zaproponować coś innowacyjnego i przełożyć swój pomysł na biznes. Rezultaty tego działania są bardzo wartościowe dla potencjalnych inwestorów i ułatwią podjęcie decyzji o zainteresowaniu projektem.
- Startujesz – komunikuj. Komunikacja projektów naukowych powinna zacząć się od momentu powstawania koncepcji i być kontynuowana w kolejnych fazach: badań oraz implementacji. Działania te ułatwią przedstawienie działań w branży, a także umożliwią natychmiastowe zaprezentowanie się inwestorom, którzy poszukują innowacyjnych rozwiązań R&D. Tworząc strategie komunikacji projektów naukowych, należy podchodzić do nich z taką samą świadomością jak do projektów z innych branż. Ważne jest, aby zespół naukowy w swoich zasobach posiadał doświadczonego specjalistę, który kompleksowo zajmie się działaniami PRowo-marketingowymi. W miarę możliwości warto także przeznaczać/pozyskać budżet na wyżej wymienione działania.
- Pamiętaj o prostych zasadach. Budując społeczność i komunikację bardzo istotna jest zasada zawierająca trzy kluczowe aspekty: story/community/product, a także zasada KISS – keep it short and simple, czyli prostota przekazu jaka w komunikowaniu nauki jest kwestią kluczową i niełatwą do osiągnięcia. Przedstawiana treść musi być inspirująca, w jasny sposób ujmująca definicje i teorie naukowe, dedykowana zarówno specjalistom w opisywanej dziedzinie, jak laikom.
- Buduj społeczność. Aktywną społeczność wokół swojego projektu można budować w prosty sposób: tworząc lub rozwijając fanpage dedykowany projektowi, jeśli jest taka możliwość tworząc stronę WWW. Opcjonalnie można założyć blog – opisać siebie, zespół, plany, postępy w projekcie, podzielić się także problemami, przedstawiać drogę do ich rozwiązania oraz fazy realizacji projektu. Należy pamiętać o wcześniejszym przygotowaniu contentu i zaplanowaniu postów. Jeśli towarzyszy temu poczucie, że nie masz czego opisywać, to nie możesz też liczyć na wzbudzenie zainteresowania u innych!
- Twórz materiały. Materiały używane w kampanii promocyjnej są bardzo istotnym narzędziem. Warto przygotować grafiki oraz video, w taki sposób by były one czytelne, przyciągały uwagę oraz korespondowały z przekazem. Storytelling pomaga w nawiązaniu więzi z odbiorcą. Często jest bowiem tak, że „ludzie wspierają ludzi, a nie ich pomysły”.
Pisząc scenariusz do video, warto skupić się na interesujących aspektach projektu:
– jak powstał pomysł (wesoła anegdotka, która rozbawi lub zainspiruje odbiorcę),
– jaki jest cel projektu,
– wizerunek jego twórców, pasje naukowe, plany, marzenia i dotychczasowe sukcesy związane z projektem itp. - Promuj siebie i swój projekt naukowy. Istotne jest także podejmowanie aktywnych działań marketingowych obejmujących profilowanie, content marketing, wykorzystywanie mediów społecznościowych (targetowanie postów w ramach social adds) oraz działań angażujących blogosferę i influencerów – rozumianych jako anioły biznesu i entuzjaści nauki.
- Korzystaj z crowdfundingu i crowdsourcingu. Kolejnym nośnikiem, który służy promocji nauki, jednocześnie wspomagając jej finansowanie jest crowdfunding. Zarówno na rynkach zagranicznych jak i polskim istnieją platformy online, które dają możliwość bezpośredniej współpracy między projektodawcami, a inwestorami. Niezależnie czy dany pomysł, to naukowy startup, funkcjonująca już inicjatywa, czy też projekt, któremu nie udało się uzyskać wsparcia z środków publicznych lub grantów. Można założyć profil, rozpocząć kampanię promocyjną i pozyskać fundusze w ramach finansowania społecznościowego (crowdfundingu). Wspaniałym narzędziem do komunikacji nauki są także wszelkie działania mieszczące się w ramach crowdsourcingu. Szanując koncepcję ekonomii współdzielenia – pomagają one w procesie decyzyjnym w obrębie finansowania badań, a także dają możliwość otrzymania informacji zwrotnej od biznesu na temat ich przydatności. Dzięki nim można także przedstawić wartości, podzielić się wiedzą i doświadczeniami, wymienić informacje czy też zaangażować społeczność – stawiając jej wyzwania lub aranżując konkursy naukowe.
- Dbaj o networking. Bardzo ważnym elementem komunikacji nauki jest budowanie sieci kontaktów. Istotną rolę w starcie innowacyjnych przedsięwzięć odgrywa udział w programach naukowych. Programy realizowane są we współpracy ze środowiskiem naukowym i akademickim; parkami naukowo-technologicznymi, centrami transferu wiedzy i technologii, wszelkimi klastrami: naukowymi, branżowymi, technologicznymi, a także instytucjami publicznymi oraz organizacjami pozarządowymi. Istotny jest też udział w międzynarodowych targach np. Wynalazczości Badań Naukowych i Nowych Technologii, Brussels Innova.
- Bądź ambasadorem wartości. Myśląc o kampanii promocyjnej nie należy zapominać o marketingu wartości. Projekty naukowe mają potencjał, który może z powodzeniem posłużyć programom CSR-owym, np. medyczne projekty badawcze mogą wspaniale wpisywać się w strategię firm farmaceutycznych. Mechanizm zawierający elementy CSR-u, można wykorzystać indywidualnie, przekazując na szczytny cel część uzbieranych funduszy np. ze zbiórki społecznej.
- Dbaj o dostępność. Tworząc strategie komunikacji zawsze należy zadbać o dostępność i brać pod uwagę możliwość wyjścia na rynki zagraniczne. Wielu naukowców oraz podmiotów naukowo-badawczych zapomina o absolutnej podstawie jaką jest stworzenie anglojęzycznej wersji, zarówno komunikatów jak i stron www.