Czy Twoja firma potrzebuje pomocy rzecznika patentowego?

Przedsiębiorcy prześcigają się dzisiaj w różnych pomysłach, które mają na celu zapewnienie im przewagi nad konkurencją. Z drugiej strony są firmy, które kopiują dobrze działające rozwiązania czy modele biznesowe. Jak się przed tym zabezpieczyć? Czy można opatentować pomysł na biznes? Kiedy zgłaszać znak towarowy, a kiedy wzór przemysłowy? W każdej z tych kwestii może Ci pomóc rzecznik patentowy.

Jakie uprawnienia ma rzecznik patentowy?

Zawód rzecznika patentowego wymaga zarówno wiedzy prawniczej, jak i inżynierskiej. Pierwsza jest potrzebna do prowadzenia postępowania rejestrowego, a druga do przygotowania opisów patentowych wynalazków.

Rzecznik patentowy może być Twoim pełnomocnikiem przy rejestracji znaku towarowego, wzoru przemysłowego i użytkowego. Jeśli chcesz chronić rozwiązanie typowo techniczne, to może zgłosić Twój wynalazek do opatentowania.

Słuchaj „Marketer+” Podcast

Rzecznicy patentowi najwięcej czasu spędzają na działaniach typowo prewencyjnych, przygotowując strategię ochrony własności przemysłowej swoich klientów. Chodzi o to, że czasami to samo rozwiązanie, np. fantazyjny kształt mebla, może być chronione prawem autorskim, wzorem przemysłowym lub przestrzennym znakiem towarowym. Tych sposobów ochrony pomysłu na biznes jest zresztą więcej.

Mało kto zdaje sobie jednak sprawę z tego, że podobnie jak adwokat czy radca prawny, rzecznik patentowy może zastępować swoich klientów w sądzie. Ważne jest jednak, aby sprawa dotyczyła własności intelektualnej. W zakresie tego pojęcia mieszczą się postępowania związane m.in. ze zwalczaniem nieuczciwej konkurencji, znakami towarowymi, wzorami przemysłowymi/ użytkowymi, patentami na wynalazki oraz prawami autorskimi.

Prawna ochrona marki przez rzecznika patentowego

Wbrew pozorom w urzędach patentowych na całym świecie najczęściej zgłasza się nie wynalazki, a znaki towarowe. Wynika to z tego, że każdy przedsiębiorca posługuje się jakąś mniej lub bardziej fantazyjną nazwą. Mało który jest jednak na tyle innowacyjny, aby chcieć chronić swoje rozwiązanie techniczne.

Od strony formalnej znakiem towarowym jest każde oznaczenie, które nadaje się od odróżniania towaru lub usługi na rynku. W praktyce firmy zgłaszają do rejestracji najwięcej znaków słownych (nazwa), słowno-graficznych (logo) i graficznych (sygnet).

Pojęcie znaku towarowego jest jednak dużo szersze i obejmuje również:

znaki będące kolorami (np. kolor lila dla Milki),
znaki będące budynkami (np. Stadion Narodowy),
znaki będące dźwiękami (np. ryk Tarzana),
znaki zapachowe,
znaki multimedialne,
znaki ruchowe.

Rzecznik patentowy może Ci doradzić, czy lepiej zastrzec nazwę czy logo. Każda z tych form ma swoje plusy i minusy.

Co daje ochrona znaku towarowego?

Uczciwie trzeba powiedzieć, że nie ma obowiązku rejestrowania znaku towarowego w urzędzie patentowym. Prawo zapewnia minimalny poziom ochrony marki jako znaku niezarejestrowanego. Chodzi o to, że zasięg tej ochrony jest minimalny. Jeśli prowadzisz mały lokalny zakład fryzjerski, to ochrona obejmie ulicę lub dzielnicę, w której działasz. Na pewno nie będziesz mógł zabronić działalności pod podobną nazwą konkurentowi z drugiego końca Polski. Ochrona znaków niezarejestrowanych jest następstwem ich obecności na rynku. Bardzo rzadko obejmie całą Polskę. Graficznie prezentuje się to tak jak na poniższym rysunku.

Jeśli zarejestrujesz swój znak towarowy, to nawet jeśli działasz lokalnie, ochrona Twojej marki obejmie całą Polskę. Dowodem na to będzie świadectwo rejestracji wydane przez urząd patentowy. Będziesz tam wymieniony jako właściciel praw. Pamiętaj, że wszelkimi formalnościami przy rejestracji może zająć się w Twoim imieniu rzecznik patentowy.

Czy każdą nazwę lub logo da się zastrzec?

Nie. Prawo wskazuje szereg bezwzględnych i względnych przeszkód w rejestracji. Najczęściej problemem jest opisowość znaku towarowego oraz jego podobieństwo do znaku już chronionego. Znakiem opisowym będzie przykładowo określenie „VIP MEBLE” dla firmy produkującej meble. Myślę, że po samej nazwie byłbyś w stanie bez problemu odczytać, jakie usługi świadczy ten przedsiębiorca.

Dużo ciężej wyłapać konflikt ze znakiem już zarejestrowanym. Osoby, które wybierają nazwy dla swoich firm, robią jedynie poszukiwania w Google czy w ramach dostępnej domeny internetowej. Mało kto analizuje również zarejestrowane znaki towarowe.

Warto pamiętać o tym, że kolizją będą nie tylko znaki identyczne, lecz również podobne. I tutaj z pomocą może przyjść właśnie rzecznik patentowy, który dokona wyczerpującej analizy.

Problem jest w tym, że prawo nie daje żadnych wskazówek, jak oceniać czy dwa znaki towarowe są względem siebie przeszkodą. To na przestrzeni dziesięcioleci określiły sądy. Chcąc zrobić wyczerpujące badanie marki, należy znać nie tylko przepisy, lecz także orzecznictwo sądów.

Sprawdź koszt rejestracji znaku towarowego: https://znakitowarowe-blog.pl/koszt-rejestracji-znaku-towarowego/

Co można opatentować?

To wszystko, co mieści się w pojęciu patentowalnego wynalazku. Najprościej mówiąc, wynalazek jest technicznym rozwiązaniem jakiegoś problemu.

Jeśli Twój pomysł nie rozwiązuje żadnego problemu, to być może da się go chronić, ale nie w postaci patentu, np. oryginalny kartonik można zastrzec jako wzór przemysłowy lub użytkowy.

Drugim warunkiem, który musi spełnić dający się opatentować wynalazek to charakter techniczny. Nie wchodząc w szczegóły: takie rozwiązanie musi oddziaływać na materię. Za nieposiadające charakteru technicznego uznaje się programy komputerowe czy aplikacje mobilne.

Wynalazek wspomagany komputerowo

Można jednak zastrzec wynalazki wspomagane komputerowo, czyli połączenie software’u i hardware’u. Przykładem jest myszka komputerowa o nowatorskiej budowie, która aby mogła działać, potrzebuje oprogramowania.

Aby wynalazek dało się opatentować, musi on być: nowy, posiadać poziom wynalazczy oraz nadawać się do przemysłowego stosowania.

Co jednak najważniejsze, zakres ochrony patentowej wynika z opisu patentowego. Jeżeli będzie słabej jakości, to konkurencja będzie w stanie takie rozwiązanie obejść. Wiedząc o tym rzecznik patentowy, może przygotować zastrzeżenia patentowe, które maksymalnie Cię zabezpieczą. Ewentualnie zaproponuje Ci zgłoszenie kilku wynalazków.

Co może być chronione wzorem przemysłowym?

Inną ciekawą formą ochrony są wzory przemysłowe. Pozwalają one na zmonopolizowanie wyglądu danego przedmiotu. W tej formie najczęściej zastrzega się design mebli, zabawek, odzieży, akcesoriów sportowych czy nawet firmowego logo.

Wzorami przemysłowymi mogą być nie tylko wytwory trójwymiarowe (np. krzesło), ale również dwuwymiarowe (np. etykieta na opakowanie, grafika czy logo). Myśląc o tej formie ochrony, pamiętaj, że jej siła zależy od dobrego przedstawienia wzoru na zdjęciach lub rysunkach. Korzystając z pomocy rzecznika patentowego, jesteś w stanie wycisnąć z takiej ochrony maksymalnie dużo.

Pamiętaj bowiem, że nie sztuką jest wzór zarejestrować, ale dochodzić w oparciu o niego swoich praw. Wzór w dacie zgłoszenia musi być nowy i posiadać indywidualny charakter. W przeciwnym wypadku konkurencja będzie go mogła unieważnić.

W czym może Ci pomóc rzecznik patentowy?

W dzisiejszych czasach wiedza daje przewagę konkurencyjną. Z drugiej jednak strony nigdy nie była ona tak łatwo dostępna dla każdego. To, co stanowi Twoją przewagę, szybko może wpaść w ręce Twojej konkurencji. Zdjęcia nowego urządzenia prezentowanego na targach już po kilku minutach mogą krążyć w internecie. Jeśli jednak jednoznacznie poinformujesz, że zostało ono zgłoszone do opatentowania, wiele osób to odstraszy. Zresztą nie musisz od razu myśleć o patencie. Często wystarczy rejestracja wzoru przemysłowego. Najkorzystniejszą strategię działania może dla Ciebie opracować rzecznik patentowy. Pamiętaj tylko, że powinieneś skorzystać z jego pomocy, zanim jeszcze ujawnisz swoją innowację światu.

Materiał partnera