Końcówka roku w firmach bywa niczym emocjonalny rollercoaster. Działy sprzedaży i marketingu intensywnie pracują, aby zrealizować ostatnie cele roczne. Jednocześnie pojawia się presja, żeby efektywnie zagospodarować niewykorzystane środki z budżetu. Czas ucieka, pomysłów na zainwestowanie nadwyżki brakuje lub wręcz przeciwnie – jest ich więcej niż kombinacji w kostce Rubika. Jak znaleźć równowagę i sprawić, aby niewykorzystane środki przyniosły zysk w nowym roku? W tym przypadku można i mieć, i zjeść ciastko.
Budżet marketingowy to nie tylko zestaw liczb w tabeli. To inwestycja w rozwój marki, jej rozpoznawalność oraz pozyskiwanie nowych klientów i zwiększanie ich zaangażowania. Aby jednak te środki przyniosły realny zwrot, muszą być wydawane w sposób przemyślany, z myślą o długoterminowych korzyściach. Kto z nas nigdy nie podjął pochopnej decyzji zakupowej, a potem tego żałował? W procesie „budget cleaningu” takie sytuacje zdarzają się bardzo często (wskazuje na to 42% ankietowanych)[1]. W pośpiechu łatwo popełnić błąd – zainwestować w niesprawdzone rozwiązania, które ostatecznie nie przynoszą oczekiwanych rezultatów. Jak zatem unikać impulsywnych decyzji i podejść do planowania budżetu z chłodną głową?
Sztuka efektywnego zarządzania budżetem: z chaosu do strategii
Planowanie budżetu to idealny moment na spojrzenie wstecz i refleksję nad faktycznymi potrzebami. Czy każdy wydatek z mijającego roku był uzasadniony? Skąd nagromadzenie nadwyżki budżetowej? Które kampanie udało nam się świetnie zrealizować, a co nie wyszło? Takie podsumowanie pozwala wyciągnąć wnioski i wyznaczyć kierunek na kolejny rok, z pełną świadomością, które działania przyniosły wartość, a które trzeba będzie zoptymalizować.
Słuchaj „Marketer+” Podcast
Moja lista „TO DO” na ten moment roku:
- Zamiast powielać działania, które nie przyniosły zamierzonych rezultatów, warto poszukać nowoczesnych rozwiązań dopasowanych do branży i grupy docelowej.
- Rozważ alternatywne formy promocji. Zarówno takie, które generują krótkoterminowy zysk, jak i te budujące relacje z klientami czy partnerami biznesowymi.
- Przyglądając się każdej pozycji budżetowej, miej na uwadze nie tylko jej koszt, ale przede wszystkim potencjalny zwrot z inwestycji – to właśnie takie podejście pozwala wykorzystać środki w sposób maksymalnie efektywny.
A co zrobić, gdy mimo wszystko pojawiła się nadwyżka budżetowa?
Nie spal budżetu na ostatniej prostej
72% firm kończy rok budżetowy w grudniu. W tym czasie pojawiają się właśnie niewydane środki. Z badania przeprowadzonego przez PBS na zlecenie Pluxee Polska „Akcje wsparcia sprzedaży 2024” (w listopadzie br.) wynika również, że główne powody niewykorzystania budżetu marketingowego lub sprzedażowego to:
- brak realizacji zaplanowanych działań (38%),
- otrzymanie dodatkowych środków (34%),
- odmrożenie części środków, które wcześniej były zablokowane (31%).
Jak widać, nie zawsze nadwyżka budżetu jest w ogóle możliwa do przewidzenia. I choć „od przybytku głowa nie boli”, zamiast podejmować impulsywne decyzje zakupowe, warto opracować plan, który pozwoli wykorzystać te zasoby w sposób przemyślany i efektywny w nadchodzącym roku.
Nagrody pieniężne – potężne narzędzie w rękach marketerów
Wybierając sposób na zagospodarowanie nadwyżki budżetowej, firmy często sięgają po rozwiązania standardowe – np. zapas nagród lub upominków rzeczowych. Wybór gadżetów promocyjnych czy zakup urządzeń elektronicznych to jednak ograniczenia zarówno dla organizatora, jak i nagrodzonego. Magazynowanie oraz logistyka nagród rzeczowych są zwykle problematyczne. Pochłaniają miejsce, czas, generują dodatkowe koszty nieadekwatne do efektów, jakie przynoszą. A same nagrody rzeczowe często nie trafiają w potrzeby odbiorców, szybko się nudzą i…lądują w szufladach, na półkach lub w koszu obdarowanych. W co więc warto zainwestować pozostałe środki?
Przyjrzyjmy się innym liczbom[2]. Jak się okazuje:
- aż 72% Polaków wskazuje nagrody pieniężne (np. w postaci kart przepłaconych lub eVoucherów) jako najbardziej motywujące do wzięcia udziału w akcjach promocyjnych,
- dla 59% nagroda idealna to ta, która jest uniwersalna i daje wolność wyboru (np. środki na karcie, za które „sam kupię dla siebie moją przyjemność”),
- 79% badanych za najbardziej atrakcyjne uważa nagrody pieniężne w formie cyfrowej,
- 2/3 badanych deklaruje, że dzięki udziałowi w konkursie, loterii lub akcji wsparcia sprzedaży łatwej im zapamiętać markę lub konkretny produkt związany z akcją.
Jeśli odbiorca sam decyduje, jak wykorzysta otrzymaną nagrodę, eliminujesz ryzyko nietrafionej decyzji. Nagrody pieniężne pozwalają obdarowanemu samodzielnie zdecydować, na co przeznaczyć środki. Dają swobodę, która jest bezcenna – szczególnie, kiedy personalizacja i indywidualne podejście do klienta, dzięki ekspresowemu rozwojowi AI, zyskują obecnie w marketingu na wartości. To prosty sposób na to, aby każda złotówka z budżetu została dobrze zainwestowana, bez ryzyka, że trafi w próżnię. I taką opcję wybiera obecnie 28% firm.
Zagwarantowanie obdarowanym możliwości wyboru buduje pozytywne doświadczenie i silniejszą więź z marką oferującą nagrodę w akcji wsparcia sprzedaży. Nagrody pieniężne nie wiążą się z żadnymi dodatkowymi kosztami dla firmy – nie trzeba ich magazynować, a dystrybucja jest prosta i szybka, co eliminuje zbędne koszty logistyki.
Księgowanie mentalne – dlaczego warto znać to pojęcie?
Co sprawia, że pieniądze np. na karcie przedpłaconej lub w formie eVouchera cieszą bardziej niż przelew na konto? Odpowiedź tkwi w psychologii. Gdy wręczamy nagrodę w formie gotówki, często bywa ona traktowana jak „zwykłe” środki finansowe, które szybko wtapiają się w codzienny budżet odbiorcy. Tymczasem karty przedpłacone czy eVouchery mają dla odbiorcy zupełnie inne znaczenie. Są postrzegane jako coś wyjątkowego – środki dedykowane na przyjemności lub wydatki, na które obdarowany nie może sobie zwykle pozwolić. Wszystko to zwiększa postrzeganą wartość nagród pieniężnych.
Zjawisko to, znane jako księgowanie mentalne, sprawia, że nagroda pieniężna staje się czymś więcej. Jej wartość emocjonalna przewyższa nominalną wartość. Dzięki temu odbiorcy częściej przeznaczają ją na rzeczy, które sprawiają radość, zamiast na codzienne wydatki. Dla organizatorów akcji wsparcia sprzedaży to doskonała okazja, aby wzbudzić emocje i zbudować pozytywne skojarzenia z marką – bo w końcu kto nie zapamięta nagrody (i marki!), która sprawiła mu radość?
Nadwyżka budżetu – nie problem, a szansa
Planujesz konkurs, loterię, akcję w ramach programu lojalnościowego, a może chcesz zmotywować swoich partnerów biznesowych lub podziękować im za współpracę? Karty przedpłacone i cyfrowe eVouchery sprawdzą się w każdym scenariuszu biznesowym. Co więcej, ich użycie pozwala na zachowanie pełnej elastyczności – nie musisz od razu decydować, jak je wykorzystasz. Ważność takich kart wynosi zwykle 12 miesięcy, co daje czas na spokojne zaplanowanie działań i dopasowanie ich do potrzeb rynku. W efekcie inwestycja w nagrody w formie kart lub eVoucherów to nie tylko rozwiązanie problemu końcoworocznej nadwyżki budżetowej, ale także krok w stronę strategicznego budowania relacji z odbiorcami od nowego roku.
Wielu marketerów traktuje budget cleaning jako przykry obowiązek – konieczność szybkiego zagospodarowania środków, które w przeciwnym razie przepadną. Tymczasem odpowiednio zaplanowana nadwyżka budżetu może przynieść przewagę nad konkurencją.
Końcówka roku to idealny moment, żeby spojrzeć na budżet nie tylko jak na liczby, które trzeba „wyzerować”, ale jak na „ekstras” lub „bonus” od losu, który pozwoli efektywniej działać w nowym roku.
Ostudź gorączkę chaotycznych wydatków i rozgrzej swój biznes na 2025 rok już teraz – strategicznie zaplanuj budget cleaning dzięki inwestycji w nagrody pieniężne w akcjach wsparcia sprzedaży od pierwszych dni stycznia.
Źródła:
[1] Badanie PBS na zlecenie Pluxee Polska „Akcje wsparcia sprzedaży 2024”, listopad 2024 r.
[2] IRCenter na zlecenie Pluxee Polska, badanie: „Nagrodomania, czyli promowanie przez nagradzanie”, październik 2024 r.
Materiał reklamowy partnera
