Podpisanie przez prezydenta Bronisława Komorowskiego nowelizacji kodeksu wyborczego sprawiło, że podczas najbliższych wyborów znikną z radia i telewizji płatne spoty wyborcze. Nie zabrania ona jednak publikowania reklam w prasie i Internecie. Stąd przed politykami (oraz ich sztabami) otwiera się nowy kanał publikacji i zdobywania wyborców.
Z tego artykułu dowiesz się:
- czym charakteryzuje się kampania w Internecie,
- jakie narzędzia będą stosowane, by przyciągnąć wyborców,
- czym jest podcast i co daje,
- jakie formy podcastu stosuje się w kampaniach wyborczych.
Zmiany zachowań widzów
Materiały wideo odgrywają coraz większą rolę w zdobywaniu wiedzy. Użytkownicy Internetu przenieśli z telewizji do Sieci swoje przyzwyczajenia dotyczące otrzymywania informacji w formie ruchomego obrazu. Zmiana mediów spowodowana była przede wszystkim chęcią nabywania przez odbiorców w szybki sposób najświeższych informacji. Stąd zarówno portale ogólnotematyczne, jak i branżowe coraz częściej tworzą osobne działy z materiałami wideo.
Zdaniem specjalistów, możemy mówić o ogólnej zmianie upodobań widzów, którzy coraz chętniej oglądają seriale, filmy i programy w Internecie (platformy telewizyjne na żądanie), ponieważ uniezależniają ich od emisji progów telewizyjnych. Za powiększająca się listą filmów dostępnych legalnie na platformach typu Ipla czy Vod idą reklamodawcy, którzy już wykorzystują rosnący potencjał emisji online. Sztaby wyborcze, tak jak reklamodawcy, mogą przenieść swoje spoty do Sieci i emitować je przed filmami zamawianymi na platformach. Zapewniają sobie tym samym widzów, którzy – jak wykazał raport „Wideo w Internecie” (sierpień 2010) – odbierają taką emisję przychylniej niż reklamy telewizyjne.
Słuchaj „Marketer+” Podcast
Czym charakteryzuje się kampania w internecie?
Internet to pierwsze miejsce, w którym ludzie szukają informacji i dzielą się swoimi opiniami. To tu kandydaci najszybciej mogą nagłośnić swój program wyborczy, a także dyskutować ze swoimi zwolennikami i przeciwnikami. Wzrost zainteresowania polskich polityków Internetem można przypisać skutecznej kampanii Baracka Obamy z 2008, który jako pierwszy na taką skalę komunikował się z wyborcami, za pomocą wszystkich dostępnych narzędzi i komunikatorów internetowych. Pokazał i udowodnił, że kandydat nie powinien bać się interakcji z internautami, że narzędzia stosowane w Sieci świetnie uzupełniają działania prowadzone offline.
Kampanie wyborcze prowadzone w Sieci cechuje przede wszystkim nastawienie na interakcję i zaangażowanie wyborcy (zastosowanie engagement marketingu). Kandydaci muszą przedstawić wyborcom pomysł na siebie i swój program. Powinni wybrać temat, o którym mają dostateczną wiedzę, by móc podjąć dyskusję z fachowcami o odmiennym stanowisku. Działania prowadzone online, jak już powiedziano, nie są działaniami jednokierunkowymi. Dobra kampania wyborcza powinna skupić się na aktywizacji wyborców, którzy stają się w ten sposób częścią sztabu wyborczego.
Pozyskiwanie elektoratu następuje dwutorowo, zarówno poprzez bezpośrednią aktywizację, jak i budowę pozytywnego wizerunku w mediach i w Internecie. Zanim jednak kandydat rozpocznie prowadzenie kampanii, jego sztab powinien dokładnie przeanalizować program wyborczy i zastanowić się, w jaki sposób przedstawić go poszczególnym grupom wyborców. Niemożliwym jest nadanie komunikatu we wszystkich mediach w ten sam sposób. Każda informacja powinna być dopasowana zarówno do grupy, jak i stosowanego do jej rozpowszechnienia narzędzia. Trzeba pamiętać, że nieumiejętne działanie w Sieci powoduje rozmycie się komunikatu.
Jak i gdzie kontaktować się z wyborcami? Narzędzia komunikacyjne przydatne podczas prowadzenia kampanii online
Obecnie każda partia i prawie każdy kandydujący ma własną stronę internetową, która pełni w Internecie rolę wizytówki. Na jej łamach zamieszczany jest życiorys kandydata i jego program. Czasem na łamach strony prowadzony jest również blog, który może być także publikowany na stronach popularnego portalu. Blogi mają najczęściej charakter informacyjny (felietonowy). W ich ramach kandydat komentuje bieżące wydarzenia i wygłasza swoje opinie, ale mogą mieć również charakter ekspercki – w takim wypadku kandydat doradza i pomaga internautom w temacie, na którym musi się znać. W ramach strony internetowej może pojawić się również wewnętrzne forum kandydata albo e-biuro, poprzez które kandydat odpowiada na zapytania internautów. Strona nie powinna być wykorzystywana jedynie na czas wyborów, czyli odświeżana co cztery lata, lecz powinna być stałą platformą komunikacji z obywatelami, gdyż partia i jej kandydaci cały czas pracują na swój wizerunek.Niedopuszczalnym działaniem jest niereagowanie na zapytania wyborców oraz dziennikarzy. Kandydat powinien sam wychodzić i szukać kontaktu ze swoimi wyborcami.
Skutecznym sposobem komunikacji z opinią publiczną jest mailing lub wysyłanie wiadomości SMS. Mailing oraz powiadamianie wyborców za pomocą SMS o najbliższych spotkaniach z kandydatem są efektywną metodą przypominania o sobie, swoim programie oraz o samych wyborach. Jednakże aby móc wysłać taką informację, kandydat musi dysponować odpowiednią bazą danych swoich wyborców. Jak ją można uzyskać?
Najlepszym i najprostszym rozwiązaniem jest zamieszczenie formularza na stronie lub profilu na portalu społecznościowym kandydata. Odwiedzający stronę proszony jest o podanie maila i numeru telefonu komórkowego. Zbieranie kontaktów może odbywać się również na wiecach wyborczych oraz spotkaniach w regionie. Dodatkowo sami wyborcy zaangażowani w kampanię swojego kandydata mogą wysłać mailing do swoich znajomych (treść maila można pobrać na przykład ze strony kandydata). To rozwiązanie świetnie wykorzystał podczas ostatniej kampanii stanowej w Kalifornii Jerry Brown.
Sztaby wyborcze pragną stworzyć też społeczności wokół kandydata. Wyborca nie jest już biernym odbiorcą informacji, lecz sam je kształtuje, powiela i poleca innym. W tym kontekście portale społecznościowe znakomicie wykorzystał prezydent Stanów Zjednoczonych, by komunikować się z młodymi ludźmi i zaangażować ich w działania polityczne. W ramach profilu kandydata sztabowcy Obamy udostępnili użytkownikom portalu przestrzeń, gdzie mogli oni dyskutować na najważniejsze tematy oraz umieszczać własne informacje. Ponadto na stronie internetowej obecnego prezydenta Stanów Zjednoczonych można było również dementować fałszywe informacje na temat kandydata oraz wykrywać ludzi z obozu przeciwnika rozpowszechniających nieprawdziwe informacje na temat Obamy. Inicjatywa ta miała emocjonalnie przywiązać do niego wyborców: każdy z aktywnych odbiorców miał mieć poczucie, że robi coś ważnego i przydatnego dla kandydata.
W Polsce do najpopularniejszych portali społecznościowych stosowanych w ostatnich wyborach prezydenckich oraz do Parlamentu Europejskiego należały: Nasza-klasa.pl, Facebook.com, Twitter.com oraz Blip.pl. Przy ich wyborze polscy politycy kierowali się najczęściej popularnością danego portalu, nie zastanawiając się nad tym, kto z niego korzysta i jak powinna odbywać się komunikacja z jego użytkownikami. Żaden z polityków nie miał pomysłu na wykorzystanie potencjału portali. Działalność na Naszej-klasie.pl ograniczała się do założenia konta ze zdjęciem profilowym. W ramach platform komunikacyjnych, takich jak Twitter czy Blip.pl, politycy uaktywniali się przed samymi wyborami i zamieszczali informacje związane ze swoją osobą. Niestety, była to komunikacja jednostronna, politycy bowiem nie zadali sobie trudu podjęcia rozmowy z użytkownikami platformy. Do tej pory spośród ponad 60 polityków (dane Gemiusa z początku 2010 roku) na stałe z wyborcami komunikują się przede wszystkim Adam Bielan oraz Grzegorz Napieralski. Szef SLD ma założone konta na wszystkich dostępnych komunikatorach, jednakże zamieszczane na nich komunikaty są kalką z Blipa lub Twittera, z których korzysta najczęściej. Nie odpowiada on jednak na pytania internautów, nawet jeśli sam też je zadaje.
Poza stosowaniem tekstowych form komunikacji z wyborcami warto, by kandydaci zwrócili uwagę na przekazywanie informacji za pomocą materiałów wideo. Po tę formę sięga chętniej aż 80% użytkowników Sieci. Najczęściej informacji szukają na popularnych stronach internetowych typu YouTube czy Vimeo. Niestety, źle otagowany plik oraz brak kategoryzacji sprawia, że spot informacyjny kandydata może zginąć w gąszczu innych materiałów lub pojawić się obok śmiesznych filmów i zostać mylnie odebrany. Nie jest to najbardziej profesjonalny sposób dotarcia do konkretnych użytkowników. Aby tego uniknąć, warto pomyśleć nad możliwością wyemitowania spotu w kanałach tematycznych telewizji internetowych, na przykład o profilu gospodarczym czy biznesowym, które mogą pochwalić się wysoką liczbą stałych widzów. A sztab wyborczy ma gwarancję, że spot nie trafi do przypadkowej grupy odbiorców.
Swoje materiały wideo kandydat może zamieszczać również w ramach własnej strony www. W ten sposób stworzą one dedykowany kanał telewizji internetowej opartej na podcastingu.
Czym jest podcast i co daje?
Historia podcastingu na świecie sięga końca wieku XX, kiedy to rozszerzono wykorzystanie technologii RSS do publikowania plików audio i wideo. Powszechnie zaczęto stosować tę metodę w latach 2004-2005, kiedy to uczelnie, stacje radiowe i telewizyjne zaczęły regularnie publikować swoje nagrania w Sieci.
Podcast może przyjąć różne formy: począwszy od bloga, poprzez nagranie audio (wykład), a skończywszy na odcinkach wideo publikowanych na platformie internetowej.
Natłok informacji sprawił, że użytkownicy Internetu chcą otrzymywać informacje w coraz szybszy i atrakcyjniejszy sposób. Wideomarketing odpowiada na ich zapotrzebowanie. W ciągu dwóch, trzech minut (tyle maksymalnie może trwać materiał filmowy) widz otrzymuje niezbędne informacje do zrozumienia danego tematu. Informacje przekazywane za pomocą ruchomego obrazu odbierane są jako wiarygodne (bardziej skłonni jesteśmy uwierzyć osobom, które wypowiadają się przed kamerą), atrakcyjne i przez to chętniej i szybciej zapamiętywane.
Formy podcastu i ich zastosowanie w kampanii wyborczej
Skuteczna kampania musi być oparta na solidnej i przemyślanej strategii, która obejmie swoim zakresem wszystkie dostępne narzędzia. Materiały wideo zamieszczane w ramach profili kandydata (na stronie www i portalach społecznościowych) mogą przyjąć różne formy, w zależności od swojej treści i grupy odbiorców, do których kandydat chce dotrzeć.
Startujący w wyborach budowę swojego wizerunku powinien zacząć od umieszczenia wizytówki na swojej stronie internetowej. W materiale tym musi krótko i zwięźle zaprezentować swoją sylwetkę, przedstawić swoje osiągnięcia, pochwalić się bogatym doświadczeniem. Wyborcy będą bardziej skorzy zaufać kandydatowi, którego lepiej poznają. Poza prezentacją własnej sylwetki warto również pokrótce przedstawić internautom swój program, cele i zaprosić do kontaktu. Strona internetowa kandydata może także stać się platformą wirtualnych spotkań z kandydatem (w formie wideoczatu lub wypowiedzi wideo, w której kandydat będzie odpowiadał na pytania Internautów). Wirtualne spotkania umożliwią odbiorcom zadanie pytania każdemu z kandydatów, a im z kolei spotkanie z rzeszą internautów, których mogą do siebie przekonać.
W ramach kanału startujący w wyborach może dodatkowo zamieszczać relacje filmowe z imprez lokalnych, relacje ze spotkań i wieców wyborczych. Ponadto materiały filmowe mogą przyjąć formę reportaży tematycznych traktujących o ważnych problemach – zarówno dla startującego w wyborach, jak i jego wyborców. Pokazanie konkretnych działań na rzecz społeczeństwa, w których bierze udział polityk, sprawia, że staje się on bardziej wiarygodny dla użytkowników Sieci.
W nadchodzących wyborach, z racji zmiany kodeksu wyborczego na znaczeniu zyskają również spoty wyborcze emitowane w Internecie. W odróżnieniu od spotów produkowanych dla telewizji spoty online cechuje większa personalizacja. Ubiegający się o mandat zwraca się bezpośrednio do każdej z grup (na portalu edukacyjnym do nauczycieli, na studenckim do studentów itp.). Ponadto film promujący kandydata może zostać dobrany tematycznie do portalu, na którym zostanie opublikowany. Użytkownicy zainteresowani gospodarką, wchodząc na portal e-Gospodarka.pl, będą mogli poznać program kandydata dotyczący sprawy, która ich interesuje – w tym wypadku jego wizji rozwoju gospodarki. Zarówno spoty wyborcze oraz wizytówki mogą powstawać w plenerze, we wnętrzach związanych z daną osobą, jak i mogą być nagrywane w wirtualnym studiu, które daje szereg możliwości umiejscowienia bohatera materiału.
Pomoc dla działań wizerunkowych
Materiały filmowe nie są celem samym w sobie, lecz stanowią doskonałe uzupełnienie komunikacji z wyborcami: uatrakcyjniają komunikaty prasowe, działania na portalach społecznościowych oraz blogach kandydata. Specyfika podcast TV umożliwia kandydatowi dostęp do szerokiego grona wyborców i szybkie nawiązanie kontaktu. Z kolei internauci mogą w ten sposób lepiej monitorować przebieg kampanii oraz obserwować niejako z bliska poczynania konkretnych polityków ubiegających się o mandat.
[kreska]Słownik:
Engagement marketing – forma marketingu aktywizująca grupy docelowe i zachęcająca je do uczestnictwa w życiu marki/ promowanej osoby.
Podcast – forma internetowej publikacji filmowej bądź dźwiękowej, najczęściej w postaci regularnych odcinków, z zastosowaniem technologii RSS lub zwykłego mailingu. Sama nazwa podcast pochodzi od połączenia słów iPod (odtwarzacz muzyczny Apple) i broadcast (z ang. transmisja, przekaz). Dzięki tej usłudze zainteresowani mogą być natychmiast informowani o nowych materiałach wideo.
RSS – (Really Simple Syndication) kanał subskrypcji, który zawiera streszczoną formę wiadomości ze skojarzonej strony WWW. RSS umożliwia użytkownikom automatyczne bycie na bieżąco z treścią ulubionych portali internetowych.
Wideomarketing – to zespół narzędzi promujący markę lub ofertę firmy poprzez materiały wideo zamieszczane online, trwające od 30 sekund do kliku minut.
[kreska]Warto doczytać:
1. http://wiadomosci.gazeta.pl/Wiadomosci/1,80271,9403013,Partyjny_wyscig_zbrojen_w_sieci.html
2. http://www.polskatimes.pl/fakty/384260,najblizsza-kampaniawyborcza-to-kampania-twarza-w-twarz-w,id,t.html
3. http://interaktywnie.com/biznes/artykuly/polityka/politykaonline-czyli-pedze-do-ciebie-swiatlowodem-4338