Art director to kreatywna rola – łączy w sobie wizję artystyczną z potrzebami biznesowymi. Dowiedz się, jakie umiejętności są wymagane na tym stanowisku, które narzędzia warto znać, a także z jakimi wyzwaniami wiąże się ta praca.
Z tego artykułu dowiesz się:
- czym zajmuje się art director,
- jakimi umiejętnościami powinien się wyróżniać,
- z jakimi wyzwaniami wiąże się ta praca,
- jakie są możliwości rozwoju w tym zawodzie.
Art director to ważna część zespołu kreatywnego – jest odpowiedzialny za wizualną stronę kampanii i projektów. Łączy umiejętności artystyczne z techniczną wiedzą, dba o spójność estetyczną i atrakcyjność przekazu wizualnego. Praca ta wymaga m.in. kreatywności, współpracy zespołowej oraz znajomości nowoczesnych narzędzi i technologii.
Według raportu SAR stawki na stanowisku art directora pracującego na pełnym etacie (UoP) kształtują się na poziomie od 8,7 tys. do 12,4 tys. zł brutto miesięcznie.
O tym ciekawym zawodzie opowiadają: Tomasz Ziemiański (Publicis Worldwide Poland), Łukasz Smykla (Focus Nation) oraz Ievgen Vector (Chromatique).
Jak wygląda typowy dzień pracy art directora i co należy do jego obowiązków
Tomasz Ziemiański, associate creative director & culture lead w Publicis Worldwide Poland
Art director to osoba o dużej wrażliwości estetycznej, odpowiedzialna za wizualną stronę konceptu kreatywnego. Specjalizuje się w sztukach graficznych, filmie, fotografii, łączy merytoryczną treść przekazu i oferty z adekwatną formą wizualną oraz dźwiękową.
Do jego codziennych zadań należy tworzenie spójnej komunikacji wizualnej: zarówno projektów digitalowych, jak i tych tradycyjnych, a także wszelkich wymykających się temu klasycznemu podziałowi, np. działania RTM lub komunikacja na social mediach. W tym celu współpracuje z reżyserami, animatorami, studiem DTP, gdzie odpowiada za finalny wygląd produkowanych materiałów.
Typowy dzień pracy rozpoczyna się od zapoznania się z briefem. Po ustaleniach z działem client service dotyczących zadania kreatywnego art director, we współpracy z copywriterem, pracują nad koncepcją idei, na której oprą komunikację – dajmy na to serię wideo na SM reklamującą nowy elektryczny model auta.
Art director, który wie już, jakie parametry ma mieć wideo, przygotowuje koncepcję wizualną w postaci storyboardu animacji. Pomysł kreatywny jest weryfikowany wspólnie z przełożonym. Po otrzymaniu feedbacku projekt, już z naniesionymi poprawkami, w formie prezentacji art director przedstawia klientowi. Zaakceptowany projekt przekazuje następnie do działu designu lub bezpośrednio do działu produkcji i nadzoruje proces powstawania, a także służy wsparciem aż do momentu emisji materiału.
AI dla marketerów w praktyce
Nowy program! Dwa dni, dwa razy więcej wiedzy!
Jakie prompty przyniosą Ci oczekiwane rezultaty? Jak uniezależnić się od grafików i montażystów? Na co uważać przy korzystaniu ze sztucznej inteligencji? Wciąż pojawiają się nowe narzędzia, rozwiązania i sposoby na korzystanie z dostępnych programów. Ogrom tych wszystkich nowinek może przyprawić o zawrót głowy, pamiętaj jednak, że Twoja konkurencja nie śpi!
Zapisz się na kolejną odsłonę naszego szkolenia i zdobądź wiedzę na temat wykorzystania AI w marketingu. Poznaj insighty i triki, które pozwolą Ci np. bez problemu przeanalizować Twoją grupę docelową, wygenerować napisy do filmu czy stworzyć dowolną muzykę.
Tomasz Ziemiański, associate creative director & culture lead w Publicis Worldwide Poland
Łukasz Smykla, creative supervisor w Focus Nation
Rolą art directora w zespole kreatywnym jest opieka nad obszarem wizualnym projektów. To świadomy projektant graficzny, twórca wizualny, z większym zakresem odpowiedzialności niż wyłącznie design.
Specyfika pracy art directora jest oczywiście zależna od profilu agencji (instytucji), która go zatrudnia. Inny wymiar będzie ona miała w przypadku agencji komunikacji marketingowej, a zupełnie odmienny – w studiu graficznym czy wydawnictwie.
W agencjach komunikacyjnych art director pracuje ramię w ramię z copywriterem i tworzy zespół kreatywny. Ich zadaniem jest opracowanie koncepcji kreatywnej oraz narzędzi komunikacji dla marek.
W większości przypadków art directorzy to doskonali projektanci graficzni, ale nie każdy projektant to doskonały art director.
Zadania art directora wiążą się z dużą odpowiedzialnością i wymagają nieco innych kompetencji osobistych oraz doświadczeń niż np. w przypadku digital designera.
Łukasz Smykla, creative supervisor w Focus Nation
Ievgen Vector, associate creative director w agencji kreatywnej Chromatique
Art director to tłumacz z języka słów na język wizualny. Na co dzień pracuje w parze z copywriterem (i konsultuje się ze strategiem) nad konceptami kreatywnymi i ich realizacją.
Dzień pracy art directora wygląda bardzo różnie w zależności o tego, na jakim etapie jest projekt (poszukiwanie idei, prezentacja, produkcja czy postprodukcja).
Ievgen Vector, associate creative director w agencji kreatywnej Chromatique
Jakich umiejętności potrzebuje dobry art director
Tomasz Ziemiański
Do przydatnych umiejętności zaliczyłbym te podstawowe, takie jak umiejętność obsługi narzędzi z pakietu Adobe: Photoshop, After Effects, Illustrator, Premiere oraz wszelkiego rodzaju narzędzi AI, np. Midjourney czy DALL-E. Ponadto warto, aby przyszły art director miał szerokie spektrum zainteresowań, z których może później czerpać inspiracje.
Umiejętność planowania pracy i zarządzania czasem będzie również przydatna.
Natomiast z umiejętności miękkich z pewnością adekwatne będą łatwość komunikacji, otwartość na dialog oraz umiejętność pracy zespołowej. Mile widziana będzie również doza empatii, ponieważ niejednokrotnie zadaniem art directora będzie stworzenie komunikacji dla grupy docelowej, do której sam nie należy.
Łukasz Smykla
Fundamentalną kompetencją miękką jest kreatywność. Oprócz tego art director powinien nie tylko sprawnie operować warsztatem projektowym, lecz także umieć przekonywać do swoich argumentów. Z tym zawodem wiążą się również umiejętności prezentacji, tworzenia komunikatów reklamowych zaadresowanych do konkretnej grupy docelowej czy zdolności interpersonalne.
Warto zwrócić tutaj też uwagę na umiejętność współpracy. To ważna kompetencja, ponieważ chlebem powszednim pracy zespołu kreatywnego jest kolaboracja z zespołem strategii oraz client service, a na późniejszych etapach – z zespołem realizacyjnym, np. reżyserem, rysownikiem i przede wszystkim klientem.
Jeśli chodzi o kompetencje twarde, kluczowy jest warsztat artystyczny projektanta, który nabywa on w toku studiów artystycznych, a także wraz z doświadczeniem. Wiedza teoretyczna o typografii, teorii kolorów, kompozycji, sztuce, kulturze staje się tu niezbędna.
Zatem art director powinien umieć wytłumaczyć klientowi w zrozumiały sposób, czym różni się kompozycja zamknięta od otwartej, jakie stosować środki wyrazu artystycznego, aby osiągnąć efekt wypracowany w wizji kreatywnej, albo że wizja artystyczna składa się z różnych elementów, które dążą do osiągnięcia celu zawartego w briefie i strategii.
Obecnie coraz więcej budżetów reklamowych przesuwanych jest do digitalu, a to powoduje, że cenne okazują się bardziej interdyscyplinarne pakiety kompetencji: umiejętność animacji, intermedia, znajomość narzędzi UX, 3D, a więc After Effects, Figma czy Cinema4D. Oczywiście niezbędni są specjaliści w tych dziedzinach, ale znajomość któregoś tych obszarów stanowi istotną z punktu widzenia pracodawcy przewagę na rynku pracy.
Fundamentalna jednak będzie dobra znajomość Adobe Creative Cloud (Illustrator, Photoshop, Indesign).
Ievgen Vector
Dla art directora umiejętności twarde są bardzo ważne. Musi on umieć projektować, znać się na typografii, kompozycji, kolorach, formatach reklamowych itd.
Z drugiej strony powinien on umieć dogadywać się z teamem, account managerem oraz klientem, więc umiejętności miękkie okazują się równie istotne.
Jak AI zmienia pracę art directora
Tomasz Ziemiański
Rozwój AI wymusza niejako redefiniowanie tego, jakie umiejętności powinien mieć art director. Do tych kojarzonych z nim od dawna dochodzi umiejętność wykorzystywania potencjału narzędzi takich jak ChatGPT, Midjourney czy DALL-E.
Warto zatem rozwijać umiejętności promptowania, czyli tworzenia w formie opisu takich skryptów, aby aplikacja generowała nam treści możliwie bliskie do tych, jakie chcemy finalnie uzyskać. Wówczas faktycznie sztuczna inteligencja przyspieszy naszą pracę.
Warto zwrócić uwagę, aby zasoby AI, z których korzystamy, zapewniały prawa do generowanych treści. Jeśli zamierzamy tworzyć content dla klienta za pomocą AI, upewnijmy się, że jest to zgodne z polityką biznesową jego i naszej firmy.
Łukasz Smykla
Dziś coraz rzadziej słychać obawy związane z tym, że AI pozbawi projektantów i art directorów pracy. Nie pozbawi. Prędzej zabierze nam ją ogarnięty junior wyposażony w AI.
A to oznacza, że zwyczajnie trzeba być na bieżąco z nowinkami technologicznymi oraz umieć je kreatywnie zaadaptować pod potrzeby briefu.
Ievgen Vector
Dobrego art directora AI przyspiesza. Złego – przeraża. Sztuczna inteligencja daje niesamowite możliwości zwizualizowania pomysłów 50 razy szybciej niż kiedyś. Zamiast briefowania rysownika, poszukiwania referencji, kilku rund poprawek – dzisiaj wystarczy stworzyć dobry prompt w Midjourney i gotowe – po 15 min już można prezentować pomysł klientowi.
To są już kompetencje podstawowe. Nie wyobrażam sobie w 2024 r. zatrudnienia art directora, który nie pracuje z AI.
Z jakimi trudnościami spotyka się art director
Tomasz Ziemiański
Trudno zdefiniować jedno największe wyzwanie w pracy art directora. Branża reklamowa opiera się na komunikacji, zatem wskazałbym ją jako obszar, któremu należy poświęcić szczególną uwagę.
Swój pomysł najpierw musisz sprzedać przełożonemu, później klientowi, a finalnie – konsumentowi. Zatem za największe wyzwanie uznałbym właśnie umiejętność skutecznego sprzedania swojego pomysłu. To żmudny i czasochłonny proces, ale jak każdego zadania, można się go nauczyć.
Łukasz Smykla
Najtrudniejsze w pracy art directora jest znalezienie równowagi pomiędzy kreatywnością a wymaganiami biznesowymi. Trzeba umieć sprostać oczekiwaniom klienta, a jednocześnie zachować oryginalność i spójność wizualną.
Ievgen Vector
Najtrudniejsze jest wyjść z myślenia obrazkiem i zacząć myśleć konceptem. Znam artów, którzy czekają, aż copywriter wymyśli koncept, aby zacząć do niego wymyślać obrazek. To słabe podejście. Art director jest odpowiedzialny za cały projekt razem z copy – od idei do realizacji.
Jakie kroki należy podjąć, aby rozpocząć karierę jako art director
Tomasz Ziemiański
Najlepiej zacząć od zbudowania swojego portfolio. Nawet jeśli nie pracowaliśmy dla żadnej marki, być może mamy projekty, które dobrze ilustrują nasz sposób myślenia obrazem, grafiką, kompozycją. Interesujesz się fotografią? Super, pokaż swoje najlepsze zdjęcia. Graffiti? Zrób key visual dla ulubionej marki obuwia w stylistyce street artu.
Spróbuj sprzedać w portfolio wizję tego, jak postrzegasz świat komunikacji. Kreatywni często wertują Instagram w poszukiwaniu inspiracji, więc zadbaj, aby Twój profil był prowadzony z pomysłem. Aktywnie poszukuj miejsca, w którym chcesz pracować – nie czekaj, aż pojawi się informacja o rekrutacji na stanowisko art directora.
Łukasz Smykla
Pierwszym krokiem powinno być zdobycie solidnego wykształcenia w zakresie projektowania graficznego. Następnie warto zbudować portfolio prac, które pokaże kompetencje i możliwości twórcze przyszłego art directora.
Warto wykorzystać okres studiów do zbudowania kilku solidnych projektów, które przekrojowo prezentują potencjał osobisty. To będzie dobra baza startowa do kolejnych kroków związanych z poszukiwaniem pracy.
Istotny jest również okres praktyk studenckich, który może być szansą na pierwsze realne doświadczenia, a także na nawiązanie stałej współpracy. To świetny start dla młodego, ambitnego projektanta.
Ievgen Vector
- Stworzyć portfolio, które zawiera pomysły (nie obrazki).
- Zadbać o markę osobistą w social mediach (dobry art jest zauważalny, ma wizję i własne spojrzenie na reklamę i design).
W jaki sposób uczyć się fachu art directora?
Tomasz Ziemiański
Za szczególnie cenne uważam podpatrywanie bardziej doświadczonych kolegów i koleżanek po fachu. Polecam dodać do ulubionych strony agencji reklamowych, których ostatnie realizacje przełożyły się na nagrody na festiwalach reklamowych.
Poza tym warto do swojej codziennej rutyny wprowadzić choćby 30 minut dla takich stron jak Cannes Lions Love The Work, Archive czy Ads Of The World, gdzie dostaje się codzienną dawkę inspiracji.
Łukasz Smykla
Podstawą jest teoria, ale to praktyka umożliwia realne zaprezentowanie siebie i swoich mocnych stron. Dziś wiedza znajduje się na wyciągnięcie ręki, aczkolwiek trzeba chcieć po nią sięgnąć.
Podstawowymi pozycjami, bez których nie będzie solidnego przygotowania teoretycznego, są: „Punkt i linia a płaszczyzna” Wasyla Kandyńskiego, „History of Graphic Design” Philipa Meggsa, „The art of composition” Michaela Jacobsa oraz „Człowiek i jego znaki” Adriana Frutigera.
Polecam też zainteresować się kursami Domestica lub Skillshare dostępnymi w cenie Netflixa.
Warto również eksperymentować z działaniami artystycznymi w poszukiwaniu własnych sposobów wyrazu.
Ievgen Vector
- Zacząć śledzić festiwal kreatywności, takie jak Cannes Lions, aby być na bieżąco z trendami branży. Analizować, jakie projekty wygrywają i próbować zrozumieć dlaczego.
- Być ciekawym świata. Uczyć się różnych rzeczy niezwiązanych z reklamą i designem. Łączyć w głowie wiedzę z różnych dziedzin.
- Prosić o feedback dotyczący swoich projektów i pomysłów czy swojego portfolio od pracujących już w branży artów lub dyrektorów kreatywnych.
Kariera art directora – jakie są możliwości rozwoju
Tomasz Ziemiański
Możliwości są uzależnione od naszych osobistych motywacji i chęci rozwoju. Klasyczna ścieżka kariery to: junior art director, regular, senior art director, group head, dyrektor kreatywny. Oczywiście od tej drogi istnieją odstępstwa – art director może skupić się bardziej na UX i specjalizować się w digitalu bądź stricte w designie.
Warto na początku swojej drogi dowiedzieć się, czy w strukturach firmy, do której aplikujemy, istnieje jasno określona ścieżka awansu oparta o konkretne cele, których spełnienie da nam taką możliwość.
Łukasz Smykla
Modelowa ścieżka art directora zaczyna się od stażu, który może przerodzić się w formę stałej współpracy na stanowisku junior art director. W okresie 2–3 lat zazwyczaj odbywa się awans pionowy na stanowisko art directora. Po około 8 latach doświadczenia potwierdzonych dokonaniami i osiągnięciami możliwy jest awans na stanowisko wymagające większej samodzielności – senior art director.
Możliwości rozwoju obejmują również role creative team head czy creative lead, aczkolwiek ścieżka zawodowa jest indywidualna dla każdej agencji.
Można również rozwijać swoją karierę niezależnie i zdecydować się na freelance lub założenie jednoosobowego studia graficznego i rolę podwykonawcy B2B dla większych podmiotów.
Ievgen Vector
Art director może zostać senior art directorem, a potem dyrektorem kreatywnym, ale nie każdy art powinien do tego dążyć. Nie każdy bowiem chce przestać projektować – wielu z nich to lubi – a więc równie dobrze można pozostać art directorem i rozwijać się dalej na tym stanowisku.
Chcesz zostać art directorem? Oto kilka porad na początek
Tomasz Ziemiański
Radzę, aby jak najszybciej zerwać z wyobrażeniem art directora jako osoby odpowiedzialnej wyłącznie za aspekt wizualny. Tak samo jak copywriter możesz wymyślić świetne hasło reklamowe, błyskotliwy fake OOH czy ideę komunikacyjną marki – art director może i powinien myśleć szerzej. Nie ograniczaj się w swoich kompetencjach.
Łukasz Smykla
Radziłbym skupić się na budowaniu mocnego portfolio. Nie musisz mieć w nim na początku realnych briefów. Realizuj projekty, które jednoznacznie pokazują spektrum Twoich możliwości i drzemiący w Tobie potencjał. Niech będą odważne, butne, ryzykowne, piękne. Wykaż się kreatywnością, estetyczną egzekucją swoich pomysłów i zaprezentuj je tak, jakby były realnymi projektami.
Ievgen Vector
Przestań rozwiązywać problemy, a zacznij opowiadać historie. Designer musi mieć tak zwany problem-solving mindset, art director – niekoniecznie. Ważniejsze dla arta są umiejętności prezentowania pomysłów i koncepcyjne myślenie.
Ile zarabia art director na początku kariery?
Tomasz Ziemiański
Wysokość wynagrodzeń w agencjach kreatywnych można sprawdzić w raporcie Stowarzyszenia Komunikacji Marketingowej SAR i jest to średnia wyciągnięta ze wszystkich rodzajów umów, jakie zadeklarowały agencje członkowskie.
Sugeruję zwrócić uwagę na to, czy firma daje nam możliwości rozwoju i pracy w doświadczonym zespole. Czy oferuje np. program bonusowy lub premiuje ponadprogramową aktywność w postaci tzw. 13-tej pensji lub wyjazdów na zagraniczne konkursy kreatywne oraz jakie programy rozwojowe i szkoleniowe są dostępne w danej organizacji.
Łukasz Smykla
W większości agencji praktyki zawodowe są darmowe, jednak możesz też natrafić na takie, które oferują płatny staż. Nasza agencja do takich należy. Początkujący art director za swoją pracę na stanowisku junior art director może otrzymać wynagrodzenie 4000–6000 zł brutto, nastomiast art director 6000–8000 zł brutto.
Warto zapoznać się z danymi dotyczącymi wynagrodzeń publikowanymi przez SAR, ponieważ ulegają one zmianom. Pamiętaj, że publikowane branżowe wynagrodzenia są wyrażone w kwotach brutto.
Jaki rodzaj umowy jest najlepszy na początku kariery art directora?
Tomasz Ziemiański
Nie ma jednoznacznej odpowiedzi, co jest lepsze – umowa na czas nieokreślony czy jednoosobowa działalność gospodarcza. Zastanów się, czy chcesz być na wyłączność dla jednej firmy, czy może znajdziesz czas na dodatkowe zlecenia. W przypadku drugiej opcji JDG prawdopodobnie okaże się dla Ciebie lepszym rozwiązaniem.
Umowa na czas nieokreślony pozwala gromadzić większe środki emerytalne, które odprowadza za Ciebie pracodawca. To dobry pomysł dla ceniących sobie stabilne warunki zatrudnienia.
Łukasz Smykla
W branży kreatywnej forma umowy ma drugorzędne znaczenie. Powszechna jest dość duża elastyczność w tym obszarze, zarówno po stronie agencji, jak i po stronie przyszłych pracowników.
Istotna dla początkujących projektantów może być preferencyjna forma zatrudnienia osób studiujących do 26. roku życia. Sądzę, że dla początkującego art directora założenie JDG może być dodatkowym obciążeniem organizacyjnym i zostawiłbym tę decyzję na etap po ugruntowaniu swojej pozycji zawodowej. Chyba że wizja i determinacja będzie bardzo klarowna.
Narzędzia niezbędne w codziennej pracy art directora
Tomasz Ziemiański
Art director najczęściej dostaje laptop oraz monitor wspomagający i tablet. Oprogramowanie otrzymamy wraz z komputerem od pracodawcy i tu w 99 procentach będzie to pakiet Adobe z programami do obróbki graficznej, wideo oraz dźwięku.
Osobiście coraz częściej widzę potrzebę sprawnego poruszania się w programach typu PowerPoint. Nieoceniony okaże się dostęp do takich platform jak Getty Images czy Shutterstock.
Łukasz Smykla
Niezbędne narzędzia to pakiet Adobe Creative Cloud: Photoshop, Illustrator, InDesign, After Effects, Premiere Pro oraz Figma, Adobe XD, Procreate, opcjonalnie blender 3DS MAX i Cinema 4D. Najważniejszym jednak narzędziem zawsze będzie kreatywność.
Ievgen Vector
W pracy art directora niezbędne są:
- papierowy notes (pomysły lubią papier),
- Adobe Creative Suite,
- Midjourney.
Które źródła wiedzy i grupy w social mediach warto obserwować
Tomasz Ziemiański
Warto śledzić konta społecznościowe marek oraz domów produkcyjnych – to kopalnia pomysłów i inspiracji, szczególnie polecam te zagraniczne. Wszelkiego rodzaju podcasty wideo dotyczące branży reklamowej, niekoniecznie wyłącznie zawodu art directora. Dodatkowo zaglądaj na Behance Awwwards, Designspiration lub Pinteresta.
Łukasz Smykla
Warto być aktywnym na platformach takich jak Behance, gdzie można zaprezentować swoje portfolio i śledzić pracę innych. Polecam gorąco społeczność środowiska skupionego wokół serwisu GRAFMAG, ich grupę, która prężnie rozwija się również na Discordzie.
Dobrze też śledzić podcasty, np. Desing Practice, oraz aktywność Stowarzyszenia Twórców Grafiki Użytkowej (STGU).
Ievgen Vector
Koniecznie LinkedIn. Warto budować sieć kontaktów, śledzić, co robią inni art directorzy z polskich i zagranicznych agencji i to, jak opowiadają oni o swoich projektach.
Czytaj także:
>> Jak zostać copywriterem i co warto wiedzieć na początku kariery?
>> Jak zostać strategiem i co warto wiedzieć na początku kariery?
>> Jak zostać content managerem i co warto wiedzieć na początku kariery?
